کد مطلب:34613 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا از ديدگاه اسلام، شيطان آفرينندة شرور و بديها است؟

شيطان از نظر اسلام نقشي در آفرينش اشياء ندارد. در اسلام خلقت هيچ چيزي به شيطان نسبت داده نميشود. در اسلام اصلاً چنين انديشه اي وجود ندارد كه در نظام خلقت، موجودات نامطلوبي هست و مي بايست نباشد و چون هست پس از يك موجود پليد ناشي شده است. از نظر اسلام همة اشياء با دست قدرت خداوند به وجود آمده است و هر چه آفريده خوب و نيك آفريده است: « اَلَذي اَحسَنَ كُلً شَيءِ خَلقَهُ» سجده/7، «رَبُنَا الًذي اَعطي كُلً شَيءٍ خَلقَهُ ثُمً هَدي» طه/50 قلمرو شيطان از نظر اسلام تشريع است نه تكوين؛ يعني شيطان فقط مي تواند فرزند آدم راوسوسه كند وبه گناه تشويق كند، شيطان بيش ازحد دعوت كردن، سلطه وقدرتي بر انسان ندارد : «وَ ما كانَ لِيَ عَلَيكُم مِن سُلطانٍ اِلا اَن دَعَوتُكُم فَاستَجَبتُم لي». ابراهيم/22
ماهيت شيطان هرچه باشد، انسان بودن انسان به اين است كه صاحب عقل و اراده و قوة انتخاب است. انتخاب وقتي ممكن است كه در مرحلة اول عقل و تشخيصي باشد و در مرحله دوم دو راه ممكن در جلو انسان باشد . هركدام ازاين دو ركن اگر نباشد، اختيار وانتخاب ودر واقع انسانيتي دركار نيست: « اِنا خَلَقنا الاِنسانَ مِن نُطفَهٍ اَمشاجٍ نَبتَليهِ فَجَعَلناهُ سَميعا بَصيرا . اِنا هَدَيناهُ السًبيلَ اِما شاكِرا وَ اِما كَفورا». دهر/2و3
وسوسة نفس اماره وشيطان ، شرط اختيار و انتخاب و انسانيت انسان است . همان طوري كه دعوت به خير هست والهامات خير هست، بايد وسوسة شر هم باشد تا انسان يكي از ايندو را «انتخاب» كند وگامي در راه انسانيت كه راه انتخاب واختيار است بردارد . به قول مولانا:
درجهان دوبانگ مي آيد به ضد تا كدامين را تو باشي مستعد
آن يكي بانگش نشور اتقيا و آن دگر بانگش نفور اشقيا
شيطان ويا جن درقرآن در عرض موجودات طبيعي است نه درعرض ملائكه و فرشتگان. ملائكه از نظر قرآن رسولان و ماموران پروردگارند و در نظام آفرينش كارگزاري مي‎كنند، ولي جن و شيطان هيچ نقشي دركار خلقت ندارند، ازاين جهت مثل موجودات زميني مي‎باشند. از اينجا مي‎توان فهميد كه انديشة مخلوقات بد وناشايست واينكه نظام آفرينش ناقص است به هيچ وجه در انديشه هاي قرآني راه ندارد.

---

مجموعه آثار شهيد مطهري ج14 ـ خدمات متقابل اسلام و ايران صفحه: 210 الي 211
شهيد مطهري